Pełny opis rezultatów i sposobów ich wykorzystania
W trakcie trwania całego projektu studenci mogli nie tylko zapoznać się z aktualnymi trendami w projektowaniu porcelany, ale też zobaczyć na własne oczy cały proces produkcji porcelany: od odtwarzania formy ceramicznej, przez prototypowanie aż po masową produkcję. Proces odwzorowywania i wykonywania formy filiżanki Fasonu „Katowice” nadzorowany był przez projektanta Bogdana Kosaka w warsztatach modelarni ASP Katowice. Wypał realizowano w pracowniach Zamku Cieszyn oraz przedsiębiorstwa Keraceramika w Wilkowicach. Tam studenci biorący udział w warsztatach zwiedzili całą linię produkcyjną wyrobów ceramicznych i mieli możliwość doświadczenia z bliska wszystkich etapów wytwarzania ceramiki użytkowej. Kalki sitodrukowe zaprojektowane przez studentów dekoracji zrealizowano pod nadzorem Piotra Grzymowskiego. Jednym z ciekawszych doświadczeń dla przyszłych projektantów było określenie płaszczyzny pod projektowaną dekorację, uwzględniającej naturalne krzywizny naczynia. Samo wykonanie płaskiej „siatki” filiżanki i dostosowanie koncepcji zaprojektowanego wzoru do realnej powierzchni wyrobu i możliwości technicznych związanych z kolorystyką i sposobem nakładania kalek sitodrukowych było dla młodych projektantów dużym wyzwaniem. Zdobienie i wypał końcowy projektów studenckich został zrealizowany w Porcelanie Bogucice w Katowicach. Studenci wspólnie z pracownikami zdobili i przygotowywali do wypału swoje wyroby ceramiczne. Wizyty studyjne w fabrykach porcelany zaowocowały praktyczną znajomością ceramicznego warsztatu projektowego i wzrostem świadomości i kompetencji zawodowych młodych projektantów w zakresie wytwarzania ceramiki.
Wyniki pracy studentów i całego zespołu można było zobaczyć między innymi podczas Nocy Muzeów i Festiwalu Industriada 2015 w Fabryce Porcelany Śląskiej. Projekt przyniósł też wyróżnienie dwóch prac studenckich w konkursie „Młodzi na start” w ramach festiwalu Gdynia Design Days (filiżanki Joanny Pastusińskiej i Aleksandry Harazin) oraz umożliwił nawiązanie komercyjnej współpracy projektowej studentów wzornictwa z Porcelaną Bogucice w zakresie wdrożenia zaprojektowanych przez nich wzorów. Wzór Niny Dudy „Bebok” powstały w wyniku tej współpracy odniósł ogromny sukces i jest produkowany do dzisiaj.
Opis najważniejszych założeń, celów i metod
Pełne zrozumienie procesu technologicznego możliwe jest dzięki uczestnictwu w realizacji własnego projektu od koncepcji nowego produktu do gotowego wyrobu. Równoczesne przeprowadzenie projektu na wielu płaszczyznach pozwalało studentom porównywać metody i efekty pracy związane z dwoma zupełnie innymi technologiami modelowania produktu, jakimi są klasyczne modelowanie form ceramicznych oraz generowanie form za pomocą technik komputerowych, a później ich drukowanie 3D.
Modelowanie za pomocą klasycznego warsztatu ceramicznego rozpoczęło się od prezentacji procesów technologicznych. W skład tych procesów wchodziły podstawowe metody produkcji filiżanek i spodków – formowanie z mas plastycznych, prasowanie ciśnieniowe z granulatu, odlew ciśnieniowy z mas lejnych i odlew z mas lejnych w formach gipsowych.
Wyszczególnione etapy pracy:
- Modelowanie gipsowego prototypu w skali 1:1
- Wykonanie gipsowego modelu uwzględniającego skurczliwość masy ceramicznej.
- Przygotowanie prób ceramicznych
- Próby odlewu przeprowadzane po wysuszeniu formy.
- Retuszowanie na sucho i mokro, wypalanie na biskwit w temperaturze 910 °C
- Szkliwienie szkliwem i wypał w temperaturze 1210°C.
- Dekorowanie kalkomanią wykonaną metodą sitodruku farbami ceramicznymi na bazie tlenków metali, utrwalanie.
Modelowanie za pomocą warsztatu komputerowego rozpoczęło się od inwentaryzacji zachowanego oryginalnego modelu filiżanki (kopia obiektu istniejącego), następnie wykonano autorski projekt własny obejmujący modyfikację uszka oraz spodka filiżanki. W skład procesów modelowania wchodziła parametryzacja obiektu, modelowanie 3D, wydruk 3D i sporządzanie wizualizacji końcowych projektowanej filiżanki.
- Wyszczególnione etapy pracy:
- Przygotowanie materiałów referencyjnych
- Modelowanie 3D
- Wydruk 3D
- Wizualizacja
- Postprodukcja
Zaletą modelowania za pomocą warsztatu komputerowego jest stosunkowo krótki czas wykonania modelu oraz łatwość pozyskania modelu za pomocą druku 3D. Dużym utrudnieniem może być brak możliwości nanoszenia zmian na już wydrukowanym obiekcie, co wymusza wykonanie kolejnych obiektów przestrzennych. Korzyścią edukacyjną są z pewnością zdobyte przez studentów umiejętności dotyczące całego procesu projektowego modelowania i druku komputerowego.